levert veel meer informatie op dan oude foto's: er zijn al vijfhonderd nieuwe gas- en stofnevels ontdekt. Onderzoekers hebben meer dan vijftig uur beelden gemaakt om de foto te kunnen samenstellen. Die foto bestaat uit honderd opnamen en brengt het hele sterrenstelsel van bijna 65.000 lichtjaar groot in kaart, meldt de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). Voor de foto is gebruikgemaakt van de Very Large Telescope (VLT), die op ruim 2.500 meter hoogte in het noorden van Chili staat.

De foto is een grote vooruitgang ten opzichte van foto's die zijn gemaakt met oudere technieken. Daarop was slechts een handvol kleuren te zien, terwijl op de nieuwe foto ruim vierduizend kleuren te zien zijn. Gas, licht en stof in het sterrenstelsel zenden licht uit: verschillende stoffen hebben verschillende kleuren. Doordat de foto meer details heeft, kunnen onderzoekers, die gebruiken voor onderzoek naar de ontwikkeling van sterrenstelsels.

Het Sculptorstelsel is erg geschikt voor zulk onderzoek. Het ligt namelijk relatief dicht bij ons melkwegstelsel, op zo'n 11 miljoen lichtjaar afstand. Dat betekent dat onderzoekers vanaf de aarde goed kunnen inzoomen op kleine delen van het stelsel. Maar tegelijkertijd is de afstand tot Sculptor ook nog groot genoeg om het in zijn geheel te kunnen bekijken.

Vooral vanwege dat laatste aspect is Sculptor een gunstiger onderzoeksobject dan onze Melkweg. Omdat de aarde binnen in het stelsel staat, kunnen astronomen de Melkweg niet in zijn geheel op beeld vastleggen. "De foto biedt ons de zeldzame kans om de natuurkunde op kleine schaal te verbinden met het grote plaatje", vertelt astronoom Enrico Congiu. Hij heeft de leiding over het onderzoek waarbij de foto werd samengesteld. De foto geeft onder meer informatie over de beweging, de leeftijd en de chemische samenstelling van sterren. Daarnaast levert de foto informatie over de beweging van gas binnen sterrenstelsels op.

Astronomen hebben de eerste gegevens van de foto al geanalyseerd. Dat zorgde ervoor dat onderzoekers al ongeveer vijfhonderd planetaire nevels ontdekten. Dat zijn gebieden van gassen en stoffen, die loskomen van stervende sterren. Informatie over deze nevels kunnen astronomen als hulpmiddel gebruiken om afstanden tussen verschillende sterrenstelsels vast te stellen. (NU/ESO)