MÜNCHEN - Astronomen hebben een eenzame planeet ontdekt die in recordtempo groeit. Op een bepaald moment groeide de planeet 6 miljard ton...
per seconde door gas en stof uit de omgeving op te slokken. De wetenschappers namen de groei waar bij een solitaire planeet, ook wel een zwerfplaneet genoemd. Dat is een planeet die niet om een ster draait - zoals de aarde doet - maar vrij rondzweeft. Volgens de astronomen gaat het om de sterkste groei die ooit bij een planeet is gemeten.
De onderzochte planeet met de naam Cha 1107-7626 heeft vijf tot tien keer zoveel massa als de planeet Jupiter. De planeet is ongeveer 620 lichtjaar van ons verwijderd en staat in het sterrenbeeld Kameleon. De zwerfplaneet is nog volop in ontwikkeling en wordt gevoed door een omringende schijf van gas en stof. Dit materiaal valt in porties op de eenzame planeet. Dat proces wordt accretie genoemd. "De ontdekking biedt waardevolle inzichten over hoe deze objecten ontstaan en groeien", stellen de wetenschappers donderdag in een persbericht. "Mensen denken misschien dat planeten kalme en stabiele werelden zijn", zei hoofdauteur Víctor Almendros-Abad. Maar deze ontdekking toont aan dat het "spannende oorden" kunnen zijn. De wetenschappers ontdekten ook dat de jonge planeet niet constant even snel groeit. In augustus 2025 groeide de planeet ongeveer acht keer zo snel als enkele maanden daarvoor. Toen behaalde hij dus het record van 6 miljard ton per seconde.
"De oorsprong van zwerfplaneten blijft onduidelijk", zei medeauteur Aleks Scholz. Volgens hem is het de vraag of ze net zoals sterren zijn ontstaan of dat het reuzenplaneten zijn die uit hun zonnestelsel zijn weggeslingerd. "De bevindingen wijzen erop dat sommige zwerfplaneten ongeveer hetzelfde ontstaansproces hebben doorgemaakt als sterren." Zo zagen de wetenschappers dat magnetische activiteit een rol leek te spelen bij de enorme toevoer van materie. Dat is iets wat tot nu toe alleen bij sterren is waargenomen. Daarnaast viel op dat de chemische samenstelling van de schijf rond de planeet tijdens de accretie veranderde. Op dat moment werd waterdamp gedetecteerd, maar daarvoor niet. Ook dit fenomeen is eerder alleen waargenomen bij sterren. "Deze ontdekking vervaagt de grens tussen sterren en planeten", stelt medeauteur Belinda Damian. (NU/ESO)