veranderd in een spinnenweb van barsten en scheuren. Het duurde niet lang voordat de eerste stukken muur afbrokkelden. Dit is in een notendop het grootste bouwschandaal uit de Ierse geschiedenis. Ali Farren woont in Malin Head, de noordelijkste punt van Ierland in de regio Donegal. Hier aan de Atlantische Oceaan ben je overgeleverd aan de elementen. Het weer is woest en de wind en regen ongenadig hard. "We hadden laatst weer een zware storm. De wind gierde door de barsten en gaten van je woning en het hele huis bewoog mee. Het is zenuwslopend." Farren is niet de enige. Duizenden streekgenoten wonen in huizen die langzaam uit elkaar vallen. "Dit was bedoeld als huis voor de rest van mijn leven, maar het is te onveilig om erin te wonen."

Boosdoeners zijn de mineralen pyriet en pyrrhotiet die bestaan uit zwavel en ijzer. De meeste huizen in Ierland worden gebouwd met betonblokken. Betonproducenten haalden de grondstoffen uit plaatselijke steengroeven, maar die bevatten te hoge concentraties pyriet en pyrrhotiet. Als ze in aanraking komen met vocht, leidt het tot een reeks chemische reacties die de structuur van het beton aantasten. Het beton zet uit en verbrokkelt uiteindelijk. "Als dit proces begonnen is, is er geen weg terug meer. It's a runaway train", zei Paul Dunlop. "Dit kun je onmogelijk repareren."

Dunlop is hoogleraar geografie en milieuwetenschappen van de Universiteit van Ulster. Hij en collega's waren de eersten die de ware oorzaak van het schandaal blootlegden. Volgens Dunlop had het nooit zover mogen komen. "Er gelden strenge Europese regels voor betonproductie. Zo mag maar maximaal 1 procent van de betonmix uit zwavel bestaan dat vrijkomt door pyriet. Als het boven die limiet komt, mag je het beton niet gebruiken." Maar in de praktijk was de concentratie vele malen hoger. Het schandaal is terug te leiden tot de cowboyjaren van de Ierse huizenbouw. In het begin van deze eeuw maakte Ierland een krankzinnige huizenboom door. (NOS)