PARAMARIBO – Bij de opening van het nieuwe zittingsjaar 2025-2026 van het Hof van Justitie heeft procureur-generaal (pg) Garcia Paragsingh...
een indringende jaarrede gehouden. Zij schetste de uitdagingen waarmee het Openbaar Ministerie (OM) wordt geconfronteerd en benadrukte dat de rechtsstaat stevig moet blijven staan tegenover toenemende vormen van criminaliteit, corruptie en maatschappelijke spanningen. “Niemand staat boven de wet”, zei Paragsingh, die de nadruk legde op zowel harde handhaving als innovatieve maatregelen.
Volgens de pg kreeg het OM in het afgelopen zittingsjaar 4.458 strafdossiers van de politie toegestuurd. Landelijk werden 1.246 strafzaken in eerste aanleg behandeld en 5.919 verkeersovertredingen geregistreerd. Daarnaast vonden 212 buitengerechtelijke afdoeningen plaats en werden in 27 zaken taakstraffen opgelegd. Toch blijft de werkdruk hoog en de capaciteit beperkt. Het OM moest scherpe keuzes maken in welke zaken directe vervolging vereisten en welke later konden worden behandeld.
De zorgen zijn groot over de stijging van geweldsdelicten onder jongeren en de hardnekkige aanwezigheid van drugscriminaliteit en georganiseerde misdaad. Paragsingh sprak over “een ernstige bedreiging voor de rechtsorde en voor het leven van burgers” en benadrukte dat samenwerking met scholen, ouders en hulpverleners nodig is om jongeren weg te houden van verkeerde keuzes.
Een belangrijk thema in de jaarrede was de strijd tegen corruptie. Regelmatig ontvangt het OM brieven en klachten van burgers, parlementariërs en organisaties die zorgvuldig worden beoordeeld. Waar termen aanwezig zijn, worden zaken doorgestuurd naar gespecialiseerde teams zoals de anti-corruptiedesk of het Justitieel Interventieteam. Paragsingh benadrukte dat geen enkel corruptiedossier in een la belandt: “Het OM zal geen enkele vorm van corruptie tolereren. Misstanden worden krachtig en zichtbaar aangepakt.”
Het proces is echter tijdrovend en complex. Dossiers moeten zorgvuldig worden opgebouwd, getuigen gehoord en medische of juridische attesten geverifieerd. Volgens Paragsingh vraagt dit om versterking van gespecialiseerde juristen en onderzoeksambtenaren binnen de anti-corruptiedesk.
De pg wees ook op de groeiende dreiging van illegaal vuurwapenbezit en -handel. De gespecialiseerde DES Illegale Vuurwapens is uitgebreid en werkt volgens herziene richtlijnen die het gebruik van dwangmiddelen mogelijk maken. Internationale samenwerking speelt hierbij een belangrijke rol, onder meer via de Caribbean Firearms Roadmap.
Daarnaast blijft mensenhandel een speerpunt. Suriname leverde, mede dankzij inzet van het OM, slachtoffers van mensenhandel terug naar hun land van herkomst en bereikte vooruitgang met de permanente opvang voor slachtoffers. Ook milieucriminaliteit krijgt meer aandacht, vooral illegale goudwinning en visserij die de leefbaarheid en volksgezondheid bedreigen. Het OM werkt hierbij samen met internationale organisaties als Interpol, WWF en UNODC.
Het OM zette het afgelopen jaar stappen naar digitalisering. Het nieuwe Registratie- en Informatiesysteem (RIS) maakt papieren strafdossiers overbodig en versnelt de behandeling van zaken. Ook werd differentiatie in cellenhuizen doorgevoerd, met een speciaal gerenoveerde faciliteit te Munder voor first offenders. Binnen HRM zijn vertrouwenspersonen en personeelszorg ingevoerd en werd een digitaal personeelsinformatiesysteem geïmplementeerd.
Op inhoudelijk vlak werd mediation in jeugdstrafzaken geïntroduceerd. Daarmee wordt gezocht naar herstel en conflictbemiddeling buiten de traditionele strafrechtelijke kaders. In twee jeugdzaken is deze methode inmiddels succesvol toegepast.
Paragsingh wees erop dat sociale media een dubbelzinnig effect hebben. Ze bieden kansen om burgers snel te informeren, maar verspreiden ook regelmatig onjuiste berichtgeving. “Dit kan het vertrouwen in het OM schaden. Daarom blijven wij transparant communiceren en feiten duidelijk scheiden van aannames.” Het OM organiseerde open dagen en educatieve programma’s voor scholieren en gaf trainingen aan mediaprofessionals om correcte berichtgeving te bevorderen.
Voor het komende jaar kondigde de pg verdere modernisering aan. Zo wordt gewerkt aan de digitale verlenging van vuurwapenbeschikkingen, uitbreiding van mediation naar zaken met volwassen verdachten en oprichting van een interne controleafdeling. Ook staat versterking van de internationale samenwerking tegen drugs- en wapenhandel hoog op de agenda.
Paragsingh sloot af met een oproep tot vastberadenheid en samenwerking: “Het OM staat midden in de samenleving, niet als toeschouwer maar als hoeder van de rechtsorde. Laten wij de uitdagingen aangaan met kracht, onze successen vieren in bescheidenheid en leren van fouten zonder ontmoedigd te raken.”