met comptabele regels, of die als doel hebben om individuen te bevoordelen ten koste van de Staat, zonder dat er sprake is van een gerechtvaardigd belang. Ook het aangaan van overeenkomsten en het onzorgvuldig aanwenden van staatsmiddelen vormen een directe inbreuk op de rechtsorde. Denk hierbij onder meer aan de bekende wurgcontracten.

In Suriname komt het regelmatig voor dat – vooral direct na verkiezingen, wanneer blijkt dat een nieuwe regering zal aantreden – de zittende regering in allerijl overeenkomsten sluit en andere besluiten neemt, met als doel de aankomende regering te binden aan voldongen feiten. Daarbij wordt vaak geen acht geslagen op de mogelijke nadelige gevolgen voor land en volk.

Schaarse middelen van de staat worden ingezet op een wijze die de nieuwe regering ernstig kan hinderen bij het voeren van haar beleid. Dergelijk handelen kwalificeert zich als wanbeleid en wanbestuur. Indien sprake is van strafbare feiten, is het aan het Openbaar Ministerie om daarover een oordeel te vellen. Bestuursfatsoen is een essentiële norm die door ambtsdragers in acht moet worden genomen.

We zien in ons land vaak het fenomeen dat ambtsdragers denken vrijelijk te mogen handelen, met alle nadelige gevolgen van dien voor het land. Schending van deze normen vormt een ernstige aantasting van de rechtsorde en de principes van deugdelijk bestuur.

De aankomende regering zal onaanvaardbaar worden belemmerd in de behoorlijke uitvoering van haar publieke taak. De zittende regering heeft de plicht om zorgvuldig met staatsmiddelen om te gaan en haar publieke taken uit te voeren met zuiverheid van oogmerk.

Het is daarom van belang dat de nieuwe regering alle handelingen van gewezen ambtsdragers grondig onderzoekt en vastlegt. Juridisch bestaan er altijd mogelijkheden om onrechtmatige besluiten terug te draaien. Ook burgers dienen het fatsoen op te brengen om niet mee te werken aan handelingen die niet getuigen van zuiverheid van oogmerk. Deelname aan zulke praktijken kan tot onnodige en riskante gevolgen leiden.

Het streven naar goed bestuur kan alleen worden verwezenlijkt als handelingen van ambtsdragers worden getoetst op rechtmatigheid en op normen van behoorlijk en zorgvuldig bestuur. Deze handelingen mogen qua inhoud en strekking niet in strijd zijn met de rechtsorde.

Ambtsdragers moeten verantwoordelijk worden gehouden voor hun beleid en handelen. Zeker na verkiezingen rust op de zittende regering de plicht om terughoudendheid te betrachten bij het nemen van ingrijpende besluiten.

Paramaribo, 16 juni 2025

Mr. R.M.F. Oemar