opnieuw benadrukt dat gezondheid niet alleen een kwestie is van medische zorg, maar een fundament voor nationale stabiliteit en economische weerbaarheid. Voor landen als Suriname, waar de gezondheidszorg al jaren onder druk staat door beperkte middelen, personeelsgebrek en de impact van de economische crisis, komt deze boodschap met extra urgentie.

 PAHO-directeur Jarbas Barbosa wees erop dat gezondheid en economie onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. “Epidemieën en pandemieën bedreigen niet alleen levens, maar verstoren ook handel, toerisme, voedselvoorziening en nationale veiligheid”, aldus Barbosa. Tijdens COVID-19 kromp het mondiale bbp met 3,5 procent. Suriname kreeg in diezelfde periode zware economische klappen te verduren, mede doordat de gezondheidszorg niet voorbereid was op een crisis van die omvang.

Volgens Barbosa kan proactieve voorbereiding - investeren in sterke eerstelijnszorg, vroege detectie en snelle respons - letterlijk levens redden én economische schade beperken. Voor Suriname betekent dit dat beleidsmakers niet langer kunnen volstaan met ad-hocmaatregelen, maar structurele investeringen in de zorg moeten doen.

In de Amerika’s worden jaarlijks 2,4 miljoen signalen voor mogelijke gezondheidscrises geanalyseerd. Bijna de helft van de 160 daadwerkelijk vastgestelde incidenten wordt als acute dreiging bestempeld. Deze cijfers onderstrepen hoe kwetsbaar de regio is. Suriname vormt daarop geen uitzondering: dengue, malaria en tuberculose blijven hardnekkige uitdagingen, terwijl niet-overdraagbare ziekten zoals diabetes, hart- en vaatziekten en kanker de belangrijkste doodsoorzaken zijn.

PAHO benadrukt dat het bestrijden van deze zogenaamde non-communicable diseases (NCD’s) een topprioriteit moet zijn. In Suriname vragen juist deze ziekten om meer aandacht, want ze drukken niet alleen zwaar op het gezondheidsbudget maar beperken ook de productiviteit van de beroepsbevolking. De Directing Council bespreekt deze week een nieuw Strategisch Plan (2026-2031) en een regionaal Actieplan tegen NCD’s (2025-2030).

Deze beleidskaders bieden Suriname de kans om via regionale samenwerking toegang te krijgen tot vaccins, medicijnen en digitale innovaties, onder meer via PAHO’s Revolving Funds. Daarnaast ligt er een oproep om preventieve ziekten zoals malaria en baarmoederhalskanker uit te bannen. Barbosa sprak over “tijdgebonden investeringen” die op termijn enorme besparingen opleveren. Voor Suriname, dat worstelt met beperkte middelen, zou zo’n aanpak bijzonder rendabel kunnen zijn.

Albert Ramdin, secretaris-generaal van de OAS, waarschuwde dat zonder gezonde samenlevingen democratie en economie verzwakken. Amanda Glassman van de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) wees op de druk van vergrijzing, stijgende zorgkosten en technologische innovatie. “Onze oplossingen moeten grensoverschrijdend en regionaal zijn.” Tedros Ghebreyesus van de Wereldgezondheidsorganisatie riep landen op de coronacrisis aan te grijpen als kans voor meer zelfredzaamheid en minder afhankelijkheid van externe hulp. Voor Suriname komt dit alles neer op een duidelijke keuze: blijft het land reageren op crises zodra ze zich voordoen, of investeert het in structurele gezondheidszekerheid als fundament voor de toekomst? De realiteit is dat de Surinaamse gezondheidszorg te maken heeft met schaarse middelen, tekorten aan essentiële medicijnen en wegtrekkend medisch personeel. Toch benadrukt PAHO dat regionale samenwerking en slimme investeringen mogelijkheden bieden om die vicieuze cirkel te doorbreken.