PARAMARIBO – De voorlopige verkiezingsuitslagen tonen niet alleen hoeveel stemmen elke partij heeft behaald, maar onthullen vooral een diepere, zorgwekkende ontwikkeling: het massale thuisblijven van de kiezer.
Politiek analist Robert Ameerali windt er geen doekjes om: “Het volk is het zat. De lage opkomst is een duidelijk signaal van onvrede met de politiek.”
Volgens de cijfers zijn volgens de voorlopige uitslag slechts ruim 264.000 van de bijna 400.000 kiesgerechtigden daadwerkelijk naar de stembus gegaan. Daarmee is de opkomst historisch laag, ruim 66%, met Paramaribo als dieptepunt op slechts ruim 62 procent. “Dit is ongekend,” stelt Ameerali. “We hebben nog nooit zo een massale afwezigheid van de kiezer gezien. Vooral in de hoofdstad, waar traditioneel het politieke bewustzijn hoog ligt, is dat veelzeggend.”
Ameerali wijst erop dat deze lage opkomst niet zomaar uit de lucht komt vallen. “Het vertrouwen in de politiek is volledig uitgehold. Mensen zien verkiezingen niet meer als een middel tot verandering, maar als een herhaling van teleurstelling. Ze hebben genoeg van loze beloften, ondermaats bestuur en het spel van macht en belangen.”
De voorlopige uitslag, waarbij de VHP op 18 zetels staat en de NDP op 17, lijkt bijna bijzaak in vergelijking met de afkalvende legitimiteit van het systeem. “Wat betekenen deze zetels nog als het gros van het volk thuisblijft?” vraagt Ameerali zich hardop af. Volgens hem is het falende beleid van de afgelopen jaren een belangrijke oorzaak. “Er is veel gepraat, maar weinig geleverd. De economische situatie blijft precair, corruptieschandalen blijven opduiken, en de gewone burger voelt zich in de steek gelaten. De politiek lijkt vooral met zichzelf bezig, niet met het volk.”
De cijfers illustreren dit pijnlijk duidelijk. Districten als Nickerie, Saramacca en Wanica noteerden opkomstpercentages tussen de 71 en 78 procent, maar juist Paramaribo – het hart van Suriname – blijft ver achter. “Paramaribo is de barometer van het maatschappelijk sentiment,” benadrukt Ameerali. “En die barometer staat op storm.”
Daarnaast ziet hij dat het politieke landschap steeds verder versplintert, maar dat dit geen echte alternatieven biedt. “Kleine partijen maken nauwelijks kans als ze niet samenwerken. Wat we nu zien, is dat veel van die partijen amper een paar honderd stemmen halen. Sommige kandidaten halen niet eens de tien. Dat is een duidelijk teken dat het volk niet op zoek is naar versnippering, maar naar geloofwaardige oplossingen.”
Zelfs gevestigde namen verliezen terrein. De Pertjajah Luhur en de BEP zakken verder weg, terwijl partijen als de ABOP nog enigszins standhouden dankzij populaire figuren zoals Brunswijk. Maar de twee ‘reuzen’ – VHP en NDP – blijven uiteindelijk domineren. “En dat is het tragische,” aldus Ameerali. “Ondanks de onvrede blijven veel mensen toch vasthouden aan de bekende namen, simpelweg omdat er geen vertrouwen is in iets beters. Maar tegelijk besluiten steeds meer burgers dan maar helemaal niet te stemmen.”
Volgens hem is dit het moment voor bezinning. “We moeten ons ernstig afvragen hoe we het vertrouwen van de burger terugwinnen. Dit gaat niet over wie de meeste zetels haalt, maar over het voortbestaan van onze democratie. Als bijna twee derde van het volk afhaakt, dan is er iets fundamenteel mis.”
Ameerali pleit voor hervormingen op meerdere fronten: transparantere besteding van campagnegelden, meer burgerparticipatie, en vooral politieke integriteit. “Anders blijft het een cyclus van teleurstelling. De kiezer heeft gesproken, door te zwijgen,” besluit Ameerali. “En dat zwijgen klinkt luider dan welke overwinning dan ook.”