QATAR - Terwijl maandag in Washington de Israëlische premier Netanyahu en de Amerikaanse president Trump elkaar ontmoeten...
voor overleg over een mogelijk staakt-het-vuren in Gaza, speelt zich achter de schermen een belangrijk spel af: de strijd om diplomatieke invloed in het Midden-Oosten. Voor bemiddelaar Qatar is een akkoord tussen Hamas en Israël een uitgelezen kans om zich opnieuw te bewijzen als de bemiddelaar in de regio. Qatar is één van de Arabische Golfstaten die graag de belangrijkste bemiddelaar in geopolitieke conflicten willen worden. Naast het feit dat de olierijke staten economische grootmachten zijn, veroverden ze de afgelopen jaren ook terrein in de diplomatieke wereld.
Daarbij lopen Qatar en Oman voorop, zegt Midden-Oosten-deskundige Paul Aarts. Zij profileren zich volgens hem als neutrale en betrouwbare bemiddelaars. Oman was de gastheer voor onderhandelingen tussen de VS en Iran over het Iraanse nucleaire programma. Saudi-Arabië ontving dit jaar Russische en Amerikaanse functionarissen voor gesprekken over de oorlog in Oekraïne. Maar welke belang hebben de Golfstaten eigenlijk bij een rol als bemiddelaar? En welk land kan in de toekomst de belangrijkste geopolitieke rol gaan spelen?
Het grootste belang dat de Golfstaten hebben bij diplomatie is het bewaken van stabiliteit. Dat is van essentieel belang voor onder meer de economie. "Oorlog of turbulentie in de regio zou de broodnodige stabiliteit daar ernstig verstoren", zegt Aarts. Van de drie Golfstaten heeft Qatar als bemiddelaar de grootste staat van dienst, zegt Midden-Oostenkenner en journalist Abdou Bouzerda. "Qatar beschikt over de meest ervaren diplomaten en gebruikt zijn rol als bemiddelaar vooral als instrument van soft power en voor prestige." Het land boekte eerder grote successen in onder meer Jemen, Libanon en Djibouti. De succesformule: goede banden onderhouden met zowel westerse landen als met regionale groeperingen zoals de Moslimbroederschap en Hamas. Daardoor kon het land optreden als bruggenbouwer. "Oman heeft niet alleen aspiraties om bemiddelaar te zijn - het land wil niets anders dan dat," stelt hoogleraar Aarts. "Dat gaat terug naar de tijd van de vorige sultan, die zichzelf de rol had toebedeeld van neutrale partij die zich niet mengt in conflicten." (NOS/AFP)