aangenomen in 2019, werd daar een eind aan gemaakt. Maar nu, zes jaar later, wordt de wet alsnog grondig geëvalueerd. “De omstandigheden zijn veranderd, het fonds is operationeel en we willen weten of de wet voldoende werkt of moet worden aangescherpt,” zegt minister Steven Mac Andrew van Arbeid, Werkgelegenheid & Jeugdzaken (AW&J).

De wet voorziet in zwangerschapsverlof van 16 weken voor de vrouw, en kent ook verlofdagen toe aan de vader om het gezin bij te staan in de eerste fase na de geboorte. Cruciaal onderdeel is het Fonds Voorzieningen Ouderschapsverlof, dat sinds 2023 daadwerkelijk operationeel is. Dit fonds zorgt ervoor dat zowel de moeders als haar partner tijdens hun verlof doorbetaald worden. Daarmee werd een belangrijke drempel weggenomen, vooral voor vrouwen in kwetsbare arbeidsposities.

In de wet was expliciet opgenomen dat deze na drie jaar geëvalueerd zou worden. Door de COVID-19-pandemie liep dat proces echter vertraging op. “We zaten midden in de crisis en hebben de evaluatie niet kunnen uitvoeren.” “Nu, in 2025, is het moment aangebroken om de balans op te maken,” aldus de minister. Een evaluatiecommissie is inmiddels ingesteld. Deze commissie heeft als opdracht om te analyseren of er lacunes of onduidelijkheden zijn in de wet, en om het functioneren van het fonds onder de loep te nemen. Als uit die analyse blijkt dat er knelpunten zijn, kunnen er wetsaanpassingen volgen. Het uiteindelijke doel is om de wet doeltreffender en werkbaarder te maken voor alle betrokkenen.

Het succes van de evaluatie wordt niet alleen gemeten in de hoeveelheid aanpassingen, maar vooral in de kwaliteit van de aanbevelingen. “Het zou kunnen dat de commissie concludeert dat de wet perfect is, zoals die nu is.” Dat is dan ook een aanbeveling. Maar het kan ook zijn dat er juridische of praktische aanpassingen nodig zijn, vooral rond het functioneren van het fonds,” zegt de bewindspersoon.

Indien aanpassingen nodig blijken, treedt een wettelijk traject in werking: eerst wordt het Arbeidsadviescollege betrokken om een wetsvoorstel uit te werken. Dat voorstel gaat dan via de minister van AW&J naar de Raad van Ministers, die het vervolgens stuurt naar de president. Daarna volgt advies van de Staatsraad, voordat de Nationale Assemblee het voorstel behandelt.

In gevallen waar slechts technische verfijningen nodig zijn, kan gekozen worden voor een eenvoudiger traject via een staatsbesluit. Dan stelt de juridische afdeling van het ministerie het besluit op, waarna het via de minister naar de Raad van Ministers gaat en na goedkeuring wordt afgekondigd door de president. Hoewel de evaluatie breed van opzet is, verwacht de minister geen grootschalige aanpassingen aan de wet zelf. “De meeste aanpassingen zullen waarschijnlijk gericht zijn op het beter laten functioneren van het fonds,” zegt hij. Volgens signalen vanuit het fonds zijn er nog enkele praktische knelpunten, vooral rond de afdrachten van werkgevers en het naleven van de procedures. “Daar willen we strakke regels voor, zodat iedereen die moet bijdragen, dat ook daadwerkelijk doet.”

Het ministerie sluit niet uit dat er formats of richtlijnen worden opgesteld om de administratieve afhandeling te stroomlijnen. “Als we dat scherp regelen, kunnen we het systeem robuuster maken en beter beschermen wat we met deze wet beogen: een gezinsvriendelijk arbeidsklimaat.” De evaluatie van de Wet Arbeidsbescherming Gezin markeert daarmee een belangrijke stap in de verdere institutionalisering van ouderschapsrechten in Suriname. “Het is een jonge wet, maar eentje die veel impact heeft.” “Daarom is het belangrijk om van tijd tot tijd te toetsen of ze nog voldoet,” besluit de minister.