PARAMARIBO – De behandeling van het tweede deel van de omvangrijke SPSB-strafzaak heeft de afgelopen maanden geleid tot felle juridische confrontaties tussen de verdediging en het...
Openbaar Ministerie (OM). De kantonrechter boog zich op meerdere zittingsdagen, waaronder 29 april, 21 mei, 30 mei, 4 juli en 17 juli 2025, over bezwaarschriften, voorlopige hechtenis, getuigenverhoren en het zogeheten preliminaire verweer.
In deze tweede fase van het strafproces staan tal van prominente verdachten en rechtspersonen terecht: A. Hassankhan, G. Kromosoeto, M. Hassankhan, P. Bhiekemsingh, S. Djojobesari, O. Wangabesari, R. Kartoredjo, A. Harpal, W. Sardjo, Twahier Ajoeb NV, Global Equipment NV, Earth Cleaning NV, NV Caremco Holding, Stichting Aanvaardbaar en Multi Electrical System NV. De tenlastelegging omvat zware verdenkingen: overtreding van artikel 13 van de Anti-Corruptiewet, verduistering door ambtenaren, gekwalificeerde verduistering, omkoping, witwassen en heling.
Op 29 april 2025 werd de zaak formeel voorgedragen door de officier van justitie, die de beschuldigingen per verdachte uiteenzette. In acht zaken dienden advocaten direct bezwaarschriften in tegen de dagvaardingen, met als doel deze ongeldig te laten verklaren. Volgens artikel 243 van het Wetboek van Strafvordering kan een gegrond bezwaar ertoe leiden dat de vervolging stopt.
De raadsvrouw van A. Hassankhan probeerde tijdens die zitting ook diens voorlopige hechtenis op te schorten. Het OM verzette zich fel en wees op blijvende ernstige bezwaren. De kantonrechter gaf het OM gelijk en verlengde zelfs de gevangenhouding. Op 21 mei werden de bezwaren ongegrond verklaard. De verdediging tekende hoger beroep aan, waardoor de inhoudelijke behandeling deels werd opgeschort. Op 30 mei werd, mede door de lopende beroepsprocedures, besloten de voordracht te verschuiven naar 30 juni. Ook werd een nieuwe verdachte, F. Terlaan, gedagvaard, tegen wie eveneens bezwaar werd gemaakt.
Op 4 juli kwam het tweede deel van de zaak opnieuw voor. Advocaten van verdachte G. Kromosoeto wierpen een stevig preliminair verweer op. Zij stelden dat hun cliënt in deze fase voor dezelfde feiten wordt vervolgd als in fase I van de SPSB-zaak én in de Centrale Bank-zaak. Dit zou in strijd zijn met het ne bis in idem-beginsel, dat dubbele vervolging voor hetzelfde feit verbiedt. Ook zou er sprake zijn van samenloop en een schending van het recht op een eerlijk proces. De verdediging vroeg de rechter om het OM niet-ontvankelijk te verklaren.
Tijdens dezelfde zitting werd Kromosoeto als getuige gehoord in de zaak tegen A. Hassankhan. De raadsvrouw van laatstgenoemde diende opnieuw een verzoek in tot voorlopige invrijheidstelling. Het OM wees dit af met het argument dat de maatschappelijke rechtsorde te zeer is geschokt en dat de verdenkingen zwaar blijven wegen. De kantonrechter volgde dit standpunt en wees het verzoek af. Tegen de verdachten W. Sardjo en Multi Electrical System NV werd verstek verleend vanwege afwezigheid.
Op 17 juli reageerde de officier van justitie inhoudelijk op het preliminaire verweer van Kromosoeto’s verdediging. Zij benadrukte dat, hoewel beide zaken draaien om de SPSB-affaire, de feiten in fase I en fase II verschillen in tijd, betrokkenen en feitelijke gedragingen. De opdeling in fases was volgens haar nodig om de complexe zaak overzichtelijk te houden en de tenlastelegging per verdachte helder te structureren. De officier wees erop dat het weliswaar om vergelijkbare wetsartikelen gaat, zoals verduistering en ambtelijke corruptie, maar dat de concrete handelingen waarop de beschuldigingen rusten, inhoudelijk van elkaar afwijken. Volgens haar zijn de rechten van de verdachte niet geschonden en is er geen sprake van dubbele vervolging. Zij verzocht de rechter om het verweer te verwerpen.
De SPSB-zaak wordt op 13 augustus 2025 voortgezet. Dan staan de repliek en dupliek over het preliminaire verweer centraal en volgen getuigenverhoren in de zaken tegen W. Sardjo en Multi Electrical System NV. De uitkomst van deze procesronde kan van grote invloed zijn op het verdere verloop van dit megaproces, dat inmiddels in meerdere fases en nevenprocedures is opgesplitst.
De SPSB-strafzaak geldt als een van de grootste corruptie- en witwaszaken in Suriname. Het verloop van de komende zittingen zal duidelijk maken of het OM de verdachten onverminderd kan blijven vervolgen, of dat de verdediging met haar juridische tegenoffensief een belangrijke slag weet te slaan.