PARAMARIBO – Terwijl Suriname haar vijftigjarige onafhankelijkheid viert, voelen de inheemse volken zich nog steeds uitgesloten van de politieke besluitvorming.
Tijdens de jaarlijkse miniconferentie van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS), gehouden van 1 tot en met 3 september, hebben vrijwel alle dorpshoofden hun grieven op schrift gesteld en overhandigd aan de voorzitter van De Nationale Assemblée (DNA), Ashwin Adhin.
In de resolutie klaagt VIDS over het gebrek aan fundamentele vooruitgang voor de inheemse gemeenschap. Integendeel, er zijn toenemende bedreigingen zoals grondroof, vervuiling en vernietiging van natuurgebieden die essentieel zijn voor hun bestaan. “Wij zijn onzichtbaar in de politiek, ook in de nieuwe regering en andere belangrijke overheidsorganen. Als oorspronkelijke volken van dit land komt ons toe dat ons traditioneel bestuurssysteem wordt erkend, en dat wij onze eigen vertegenwoordigers in de volksvertegenwoordiging hebben”, luidt de scherpe boodschap van de dorpshoofden.
VIDS wijst ook op mondiale en nationale ontwikkelingen die direct invloed hebben op hun leefgebieden, zoals klimaatverandering, biodiversiteit, bosbeheer, olie- en gasprojecten, en carbonmarkten. Toch worden inheemse volken structureel buitengesloten bij beleidsbeslissingen over deze thema’s, ondanks hun eeuwenlange verbinding met het Amazonegebied.
De organisatie heeft daarom besloten internationaal druk uit te oefenen en de regering om opheldering te vragen over gronduitgiften. Cruciaal blijft het verzoek de Wet Bescherming Woon- en Leefgebieden uit 2017 niet af te kondigen en zo snel mogelijk wetgeving vast te stellen die collectieve rechten juridisch verankert, zoals voorgesteld in de concept-kaderwet van 2019.
Parlementsvoorzitter Adhin reageerde serieus en toezeggend. Hij benadrukte dat hij elk punt van de resolutie zorgvuldig zal bestuderen en samen met deskundigen oplossingen wil vinden. “De collectieve wijsheid heeft gesproken; nu moeten wij de collectieve wetten zo snel mogelijk in orde maken,” aldus Adhin.
Met de miniconferentie en resolutie legt VIDS de vinger op een structureel probleem: politieke onzichtbaarheid ondermijnt de rechten en ontwikkeling van inheemse volken. Voor VIDS en de dorpshoofden is wettelijke erkenning van hun gronden en traditionele bestuurssystemen geen luxe, maar een voorwaarde voor overleving en deelname aan besluitvorming over hun eigen toekomst.