DEN HAAG – Er is een doorbraak in de formatie. PVV’er Geert Wilders is bereid het premierschap op te geven, een positie waar hij als leider van de grootste partij recht op heeft. Net als de partijleiders van VVD, NSC en BBB blijft hij in de Tweede Kamer.

Dat melden meerdere media woensdag, waaronder de NOS. Hoe een toekomstig kabinet er uit moet komen te zien, is deze formatieronde met Wilders, Pieter Omtzigt (NSC), Dilan Yesilgöz (VVD) en Caroline van der Plas (BBB) het belangrijkste onderwerp. Dat moet door informateur Kim Putters eerst uitgezocht worden, nog voordat er inhoudelijk wordt onderhandeld. Donderdag komt hij met zijn verslag.

Er wordt vooral gesproken over een extraparlementair kabinet, zeiden betrokkenen bij de formatie vorige week tegen NU.nl. Een van de kenmerken van zo’n vorm is dat er meer afstand dan gebruikelijk is tussen Kamer en kabinet. Het idee daarachter is dat de Kamer meer ruimte krijgt om het kabinet te controleren. De belangrijkste taak van het parlement. Het kabinet moet vervolgens op zoek naar meerderheden in de Kamer voor de plannen. Dat betekent weer dat er geen dichtgetimmerd regeerakkoord komt.

Wie er uiteindelijk premier wordt, is sinds de verkiezingsuitslag op 22 november nog altijd onbekend. Tot nu toe mocht de partijleider van de grootste partij die rol vervullen.  Putters heeft met hulp van bijna alle lijsttrekkers en experts uitgezocht hoe een extraparlementair kabinet eruit moet komen te zien. In de recente parlementaire geschiedenis heeft Nederland daar namelijk geen ervaring mee.

Het is een vurige wens van NSC-leider Omtzigt, die al sinds de oprichting van zijn partij afgelopen zomer pleit voor een andere verhouding tussen Kamer en kabinet. Die wens heeft altijd de boventoon gevoerd bij de onderhandelingen van de afgelopen maanden.  Ook omdat Wilders in zo’n geval geen premier kan worden. Omtzigt en Yesilgöz hebben er nooit een geheim van gemaakt dat zij daar een probleem mee hebben. (NU)…[+]